ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς, ἤκμασε κατὰ τοὺς χρόνους Ἰουλιανοῦ τοῦ Παραβάτου τοῦ βασιλεύσαντος κατὰ τὰ ἔτη τξα’-τξγ’ (361-868), ἡγεμονεύοντος δὲ τῆς Ἀγκύρας τοῦ Σατορνίνου, Πρεσβύτερος ὑπάρχων τῆς ἐν Ἀγκύρᾳ Ἁγίας Ἐκκλησίας.
Διαβληθεὶς δὲ εἰς τὸν ἡγεμόνα, παρουσιάσθη εἰς αὐτὸν καὶ ἐρωτηθεὶς ἐὰν ἀρνῆται τὸν Χριστὸν καὶ μὴ παραδεχθεὶς τοῦτο, κρεμᾶται ἐπὶ ξύλου, καταξεσχίζεται εἰς τὰς πλευρὰς καὶ ρίπτεται εἰς τὴν φυλακήν. Ἔπειτα ἐκβάλλεται ἐκ τῆς φυλακῆς καὶ πάλιν ξεσχίζεται σκληρά, δεθεὶς δὲ μὲ σιδηρᾶς ἁλύσεις ρίπτεται πάλιν εἰς τὴν φυλακήν. Μετά τινας ἡμέρας, ὅταν ὁ Ἰουλιανὸς διήρχετο διὰ τῆς Ἀγκύρας, ὡδήγησαν πρὸς αὐτὸν δεδεμένον τὸν Ἅγιον. Ὁ δὲ βασιλεὺς ἠρώτησεν αὐτὸν ἐὰν ἀρνῆται τὸν Χριστόν, ὁ Ἅγιος ὅμως ἀπεκρίθη, ὅτι μόνον τὸν Χριστὸν πιστεύει ὡς Θεὸν ἀληθινὸν καὶ Δημιουργὸν καὶ Κύριόν του. Κατόπιν τούτου παρεδόθη εἰς τὸν κόμητα Φλαβέντιον, ἵνα ἀνασπάσῃ λωρία δέρματος ἀπὸ τοῦ σώματος τοῦ Μάρτυρος. Τοῦτο ἐξετελέσθη πάραυτα. Ὅθεν, ἀφ’ οὗ ἀνέσπασαν πολλὰ λωρία, ἐκ τῶν ἐμπροσθίων καὶ ὀπισθίων μερῶν τοῦ σώματος τοῦ Ἁγίου, καὶ ἐκρέμαντο ταῦτα ἀπὸ τοὺς ὤμους του, ὁ γενναῖος ἀδάμας, ἁρπάσας ἓν λωρίον καὶ ἀνασπάσας αὐτὸ ἐκ τοῦ σώματός του, τὸ ἔρριψεν εἰς τὸ πρόσωπον τοῦ Ἰουλιανοῦ. Τότε ἐκεῖνος διέταξε νὰ πυρώσωσι σούβλας καὶ μὲ αὐτὰς νὰ κατακαύσωσι τὸν Μάρτυρα καὶ νὰ τρυπήσωσι τὴν κοιλίαν, τὴν ράχιν καὶ ὅλους τοὺς ἁρμοὺς τοῦ σώματός του. Τούτων γενομένων, παρέδωκεν ὁ γενναῖος Ἀθλητὴς τὴν ψυχήν του εἰς χεῖρας Θεοῦ, παρὰ τοῦ ὁποίου ἔλαβε τὸν στέφανον τῆς ἀθλήσεως.