ΚΥΡΙΛΛΟΣ, ὁ ἐν Ἁγίοις Πατὴρ ἡμῶν, ἔζησε κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Κωνσταντίου, υἱοῦ τοῦ μεγάλου Κωνσταντίνου, τοῦ βασιλεύσαντος κατὰ τὰ ἔτη τλζ’-τξα’ (337-361), ὡς υἱὸς δὲ εὐσεβῶν καὶ Ὀρθοδόξων γονέων ἀνετράφη παρ’ αὐτῶν καὶ ἐξεπαιδεύθη εἰς τὰ εὐσεβῆ καὶ ὀρθὰ ἱερὰ δόγματα.
Ἀφ’ οὗ δὲ ὁ τότε Ἱεροσολύμων Μάξιμος Γ’ (333-348) ἀπῆλθε πρὸς Κύριον, ὁ μακάριος οὗτος Κύριλλος ἀνῆλθεν εἰς τὸν θρόνον τῶν Ἱεροσολύμων, ὑπερμαχῶν τῶν δογμάτων τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καὶ τῶν Πατέρων. Κατὰ τὴν ἐποχὴν ἐκείνην ἤκμαζε καὶ ὁ ἀρειανὸς Ἀκάκιος, ὁ κατέχων τὸν θρόνον τῆς ἐν Παλαιστίνῃ Καισαρείας, ὅστις, ἂν καὶ ἀπεκηρύχθη καὶ καθῃρέθη ὑπὸ τῆς ἐν Σαρδικῇ γενομένης Ἁγίας τοπικῆς Συνόδου, διότι δὲν ἤθελε νὰ ὁμολογήσῃ τὸν Υἱὸν ὁμοούσιον μὲ τὸν Πατέρα, ὅμως δὲν ὑπέκυψεν εἰς τὴν συνοδικὴν ταύτην καθαίρεσιν, ἀλλὰ τυραννικῶς κατεκράτει τὸν θρόνον τῆς Καισαρείας, διότι ἦτο γνώριμος καὶ φίλος τοῦ βασιλέως Κωνσταντίου, τοῦ φρονοῦντος ἐκ κουφότητος τὰ τοῦ Ἀρείου δόγματα. Οὗτος λοιπόν, λαβὼν ἐξουσίαν παρὰ τοῦ βασιλέως κατεβίβασεν ἐκ τοῦ θρόνου τὸν μακάριον τοῦτον Κύριλλον καὶ ἐξώρισεν αὐτὸν ἀπὸ τὰ Ἱεροσόλυμα.
Ὁ δὲ θεσπέσιος Κύριλλος, πορευθεὶς εἰς τὴν Ταρσὸν τῆς Κιλικίας [1], συνανεστρέφετο μετὰ τοῦ ἐκεῖ θαυμαστοῦ Ἐπισκόπου Σιλβανοῦ. Ὅταν δὲ συνεκροτήθη ἡ ἐν Σελευκείᾳ Σύνοδος, τῆς ὁποίας μέλος ἀπετέλεσε καὶ οὗτος ὁ Ἅγιος Κύριλλος, ὁ ρηθεὶς κακόδοξος Ἀκάκιος ἀπεσκίρτησεν ἀπὸ τῆς Συνόδου καὶ μεταβὰς εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν διέβαλε τὸν θεῖον Κύριλλον καὶ ἐξῆψεν εἰς ὀργὴν τὸν βασιλέα κατὰ τοῦ Ἁγίου, ὅστις κατεδίκασε τοῦτον εἰς ἐξορίαν. Ἀφ’ οὗ δὲ ἀπέθανεν ὁ Κωνστάντιος ἔλαβε τὴν βασιλείαν ὁ Ἰουλιανὸς ὁ Παραβάτης, ἐν ἔτει τξα’ (361), ὁ ὁποῖος θέλων νὰ προσελκύσῃ τὴν εὔνοιαν καὶ ἀγάπην τῶν Ἐπισκόπων ἐκείνων, τοὺς ὁποίους εἶχεν ἐξορίσει ὁ Κωνστάντιος, διέταξε νὰ ἐπανέλθωσιν ὅλοι οἱ ἐν ἐξορίᾳ εἰς τὰς ἐπαρχίας των. Οὕτω, μετὰ τῶν ἄλλων, ἀπέλαβε τὸν θρόνον τῶν Ἱεροσολύμων καὶ ὁ Ἅγιος Κύριλλος.
Ποιμάνας λοιπὸν καλῶς καὶ θεοφιλῶς τὸ ἐμπιστευθὲν αὐτῷ ὑπὸ τοῦ Χριστοῦ ποίμνιον καὶ καταλιπὼν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ, ὡς μνημόσυνον τῆς αὐτοῦ σοφίας, τὰς φερομένας Κατηχήσεις του ὁμοῦ μὲ ἄλλους λόγους καὶ ζήσας ὀλίγα ἔτη μετὰ τὴν ἐπιστροφήν του, ἀνεπαύθη ἐν Κυρίῳ διὰ μακαρίου ἀποδημίας. Ἦτο δὲ κατὰ τὰ χαρακτηριστικὰ τοῦ σώματος μέτριος μὲν κατὰ τὸ ἀνάστημα, ὠχρὸς κατὰ τὴν κεφαλήν, ρῖνα δὲ εἶχεν ὀλίγον μικράν· εἶχε τὸ πρόσωπον τετράγωνον, τὰς δὲ ὀφρῦς εὐθείας καὶ ἴσας καὶ τὸ γένειον λευκόν, δασὺ καὶ εἰς δύο κεχωρισμένον, τὸ δὲ ἦθός του ὡμοίαζε μὲ ἦθος ἀγροίκου χωρικοῦ.