ΤΡΟΦΙΜΟΣ καὶ ΘΑΛΛΟΣ οἱ Ἅγιοι τοῦ Χριστοῦ Μάρτυρες ἦσαν κατὰ τοὺς χρόνους Διοκλητιανοῦ (284-305) καὶ Μαξιμιανοῦ (286-305) τῶν βασιλέων, ἡγεμονεύοντος δὲ τοῦ Ἀσκληπιοῦ ἐν Λαοδικείᾳ. Κατήγοντο δὲ οἱ Ἅγιοι οὗτοι ἔκ τινος πόλεως Στρατονίκης καλουμένης, ἥτις καὶ Στρατονίκεια ὠνομάζετο καὶ εὑρίσκετο εἰς τὴν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἐπαρχίαν τῆς Καρίας τῆς τουρκιστὶ καλουμένης νῦν Ἀϊδενελλί.
Κατὰ τὸν καιρὸν λοιπὸν ἐκεῖνον καὶ δὴ ἐν ἔτει σϟη’ (298), κινηθέντος διωγμοῦ κατὰ τῶν Χριστιανῶν, συνελήφθησαν καὶ οἱ Ἅγιοι οὗτοι διὰ τὴν εἰς Χριστὸν πίστιν καὶ ἐλιθοβολήθησαν ἐπὶ ἀρκετὰς ὥρας, ὅμως ὑπὸ τῆς θείας Χάριτος φυλαττόμενοι ἔμειναν ἀβλαβεῖς. Τοῦτο τὸ θαυμάσιον βλέπων ὁ ἡγεμὼν καὶ οἱ μετ’ αὐτοῦ ἠσχήνθησαν καὶ ἀφῆκαν πρὸς ὀλίγον ἀτιμωρήτους τοὺς Μάρτυρας. Μετὰ δὲ ταῦτα διαβληθέντες καὶ πάλιν οἱ Ἅγιοι παρέστησαν εἰς τὸ κριτήριον καὶ τὸν μὲν Χριστὸν Θεὸν ἀληθῆ ὁμολογήσαντες ἐνώπιον πάντων, τὰ δὲ εἴδωλα ἐμπαίξαντες καὶ τὸν τύραννον ἐλέγξαντες, ἐκίνησαν αὐτὸν εἰς ὀργήν. Διὰ τοῦτο κρεμάσαντες κατὰ προσταγὴν αὐτοῦ τοὺς Ἁγίους γυμνοὺς ἐπὶ ξύλου ἐξέσχισαν τὰς σάρκας αὐτῶν. Οἱ δὲ Ἅγιοι, προσευχόμενοι, ἐχλεύαζον τοὺς εἰδωλολάτρας. Ὅθεν ἐξῆψαν περισσοτέραν τὴν ὀργὴν τοῦ τυράννου, ὁ ὁποῖος διέταξε νὰ τελειωθῶσι μὲ σταυρικὸν θάνατον.
Ὅταν λοιπὸν οἱ Μάρτυρες ὥδευον εἰς τὸν τόπον τῆς τιμωρίας, ἠκολούθει αὐτοὺς πλῆθος πολύ. Σταυρωθέντες δὲ οἱ Ἅγιοι προσηύχοντο καὶ ὡμίλουν εἰς τὸν λαὸν ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα συνέφερον είς τὰς ψυχὰς τῶν ἀνθρώπων. Τὸ δὲ πλῆθος ἐβιάζετο νὰ ἐγγίσῃ τὰ ἱερὰ τῶν Ἁγίων σώματα καὶ ἄλλοι μὲν ἐπροθυμοποιοῦντο νὰ λάβωσι ρανίδας ἐκ τῶν αἱμάτων των, ἄλλοι δὲ νὰ λάβωσι τὰ μανδήλιά των, ἄλλοι τὰ δακτυλίδια καὶ ἄλλοι ἄλλα τινὰ εἴδη, χάριν εὐλογίας καὶ ἁγιασμοῦ πρὸς ἀποτροπὴν παντὸς πάθους καὶ ἀσθενείας. Τελευταῖον δὲ εὐλογήσαντες οἱ Ἅγιοι ὅλους τοὺς ἐκεῖ παρευρισκομένους Χριστιανούς, παρέδωκαν τὰς ψυχάς των τῷ Κυρίῳ καὶ ἔλαβον παρ’ Αὐτοῦ τοὺς στεφάνους τοῦ Μαρτυρίου.
Τότε εὐσεβεῖς τινες Χριστιανοί, λαβόντες τὰ ἅγια αὐτῶν Λείψανα, ἐτύλιξαν αὐτὰ μὲ σινδόνας καὶ τὰ ἐνεταφίασαν ἐν τόπῳ ἱερῷ. Τότε καὶ ἡ γυνὴ τοῦ ἄρχοντος Ἀσκληπιοῦ μετέβη καὶ ἐρράντισε μὲ μύρα καὶ ἀρώματα τὴν θήκην τῶν ἁγίων Λειψάνων καὶ ἥπλωσεν ἐπ’ αὐτῶν πολύτιμον σινδόνα. Τέλος, ὁ Ζώσιμος καὶ ὁ Ἀρτέμιος, οἱ εὐλαβεῖς καὶ πιστοὶ Χριστιανοὶ συμπατριῶται τῶν Ἁγίων, ἔλαβον τὴν θήκην τῶν ἁγίων Λειψάνων καὶ μετακομίσαντες ἐν τῇ ἰδίᾳ αὐτῶν πατρίδι Στρατονίκῃ, ἀπεθησαύρισαν αὐτὴν εἰς ἀπόστασιν ἑνὸς μιλίου πρὸ τῆς πόλεως, εἰς τόπον λεγόμενον Λατομεῖα.