Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου Πατρὸς ἡμῶν ΘΕΟΔΩΡΟΥ, τοῦ ἐν τῇ νήσῳ Κυθήρων ἀσκήσαντος.

ΘΕΟΔΩΡΟΣ, ὁ ἐν Ὁσίοις Πατὴρ ἡμῶν, ἤκμασεν ἐπὶ Ρωμανοῦ βασιλέως [1], πατρίδα ἔχων, τὴν ἐν Πελοποννήσῳ Κορώνην, γονεῖς δὲ ἐπισήμους καὶ θεοσεβεῖς. Ἡ μήτηρ αὐτοῦ, στεῖρα οὖσα πρότερον, ἐγέννησεν αὐτὸν διὰ τῆς πρὸς τὸν Θεὸν θερμῆς παρακλήσεως, διὰ τοῦτο καὶ Θεόδωρον αὐτὸν ὠνόμασεν. Ἀνετρέφετο λοιπὸν ὁ Ὅσιος Πατὴρ ἡμῶν Θεόδωρος παιδαγωγούμενος ἐν παιδείᾳ καὶ νουθεσίᾳ Κυρίου καὶ διδαχθεὶς τὰ ἱερὰ γράμματα, παρεδόθη ὑπὸ τῶν γονέων του εἰς τὸν τότε Ἐπίσκοπον Κορώνης, ὅστις καὶ δεχθεὶς αὐτὸν κατέταξεν εἰς τὸν ἱερὸν Κλῆρον, χειροτονήσας αὐτὸν ἀναγνώστην.

Μετ’ οὐ πολὺ ἀπέθανον οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἐπειδὴ δὲ ὁ Ὅσιος δὲν εἶχεν ἀρκετὴν ἡλικίαν, παρέδωσαν αὐτὸν εἰς τὸν ἐν Ναυπλίῳ Πρωθιερέα, φίλον τῶν γονέων τοῦ Ἁγίου, ὅστις καὶ ἀνέτρεφεν αὐτὸν ὡς ἴδιον τέκνον. Ὅταν δὲ ἦλθεν εἰς ἡλικίαν, τῇ τταρακινήσει τοῦ Ἱερέως ἦλθεν ὁ Ὅσιος εἰς γάμου κοινωνίαν καὶ ἐγένετο πατὴρ δύο τέκνων. Ὅμως, ἂν καὶ συνέζη μετὰ τῆς συζύγου του θεοφιλῶς καὶ θεαρέστως καὶ ἔχων τὸν θεῖον φόβον εἱς τὴν καρδίαν του ἀνεξάλειπτον, οὐδόλως ἠμποδίζετο εἰς τὴν πρόοδον τῆς ἀρετῆς, ἀλλά, λησμονῶν τὰ ὄπισθεν, ἐξετείνετο μᾶλλον, κατὰ τὸν θεῖον Παῦλον, εἰς τὰ ἔμπροσθεν.

Ὅθεν, βιασθεὶς ὑπὸ τοῦ τότε Ἐπισκόπου Ἀργείων Θεοδώρου μαθόντος τὰς ἀρετὰς καὶ τὴν πρὸς τὰ θεῖα εὐλάβειαν αὐτοῦ, χειροτονεῖται Διάκονος. Τότε αὐξήσας τὸν πρὸς τὸν Θεὸν πόθον καὶ ἔχων πάντοτε κατὰ νοῦν τὸν θάνατον καὶ τὴν ὥραν τῆς Κρίσεως, ἀναχωρήσας ἐκ τῆς Πελοποννήσου μετέβη εἰς τὴν Ρώμην, χάριν προσκυνήσεως τῶν ἐκεῖ εὑρισκομένων ἁγίων Ναῶν τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καὶ τῶν ἱερῶν Λειψάνων τῶν Ἁγίων Μαρτύρων καὶ τῶν Ὁσίων. Ἐκεῖ διατρίψας ἐπὶ τετραετίαν καὶ πολλοὺς τῶν ἐκεῖσε Ἁγίων Πατέρων συναναστραφείς, ἐπέστρεψεν εἰς Πελοπόννησον καὶ παρέμεινεν εἰς Μονεμβασίαν, κρυπτόμενος καὶ καιροφυλακτῶν ὅπως ἀναχωρήσῃ εἰς τὴν νῆσον τῶν Κυθήρων, ἥτις ἦτο τότε ἔρημος διὰ τὸν φόβον καὶ τὰς ἐπιδρομὰς τῶν Ἀγαρηνῶν, οἱ ὁποῖοι ἐξουσίαζον τότε καὶ τὴν Κρήτην.

Ἀφοῦ δὲ διέμεινεν ἀρκετὸν χρόνον εἰς Μονεμβασίαν, ἀπεκαλύφθη ἡ ἐκεῖ παρουσία του, ὑπέφερεν ὅμως γενναίως τὰς τῆς γυναικὸς καὶ τῶν φίλων παρακλήσεις, παρακαλούντων αὐτὸν διὰ τοῦ Ἐπισκόπου Μονεμβασίας εἰς συμπάθειαν τῶν τέκνων του.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ ὑπομνηματιστὴς τοῦ παρόντος Συναξαρίου δὲν ἀναφέρει συγκεκριμένως ἐπὶ τίνος Ρωμανοῦ ἤκμασεν ὁ Ἅγιος, ἐπειδὴ δὲ τρεῖς βασιλεῖς ἐχρημάτισαν μὲ τὸ ὄνομα Ρωμανός, ὑπὸ δὲ τοῦ ἐνταῦθα ἀναφεφομένου ἐγένετο ἡ ἅλωσις τῆς Κρήτης, ὡς κατωτέρω ἀναφέρεται, καθίσταται πρόδηλον ὅτι πρόκειται περὶ Ρωμανοῦ τοῦ Βʹ υἱοῦ Κωνσταντίνου τοῦ Πορφυρογεννήτου, ὅστις ἐβασίλευσε κατὰ τὰ ἔτη 959-963 μ.Χ., ἡ δὲ Κρήτη ἐκυριεύθη ὑπ’ αὐτοῦ κατὰ τὸ 960 ἔτος μ.Χ.