ΘΕΟΔΩΡΟΣ ὁ Στρατηλάτης, ὁ ἅγιος Μεγαλομάρτυς, ἤκμασε κατὰ τοὺς χρόνους Λικινίου τοῦ βασιλέως, ἐν ἔτει τκ’ (320). Κατήγετο ἀπὸ τὰ Εὐχάϊτα, τὰ ἐν τῇ Γαλατίᾳ, κατῴκει δὲ εἰς τὴν Ἡράκλειαν τὴν ἐν τῷ Εὐξείνῳ Πόντῳ. Ἦτο δὲ ὡραῖος κατὰ τὸν σωματικὸν χαρακτῆρα, ἀλλ’ ὡραιότερος κατὰ τὴν ψυχὴν καὶ ἐστολισμένος μὲ λόγον, γνῶσιν καὶ σοφίαν, διό τινες ὠνόμαζον αὐτὸν βρυορρήτορα. Ἀφ’ οὗ δὲ ἐδοκίμασε πᾶν εἶδος βασάνου καὶ τιμωρίας, ἐτελείωσε τὸ μαρτύριον καὶ ἡ μὲν ἁγία αὐτοῦ ψυχὴ ἀπῆλε νικηφόρος εἰς τὰ οὐράνια, τὸ δὲ ἅγιον αὐτοῦ λείψανον ἔμεινεν εἰς τὴν γῆν καὶ ἀναβλύζει ρεῖθρα ἰαμάτων εἰς τοὺς μετὰ πίστεως πρὸς αὐτὸ προστρέχοντας.
Τούτου τοῦ ἁγίου λειψάνου τὴν μετακομιδὴν ἑορτάζομεν σήμερον, διότι μετεκομίσθη ἐκ τῆς Ἡρακλείας εἰς τὰ Εὐχάϊτα καὶ ἀπετέθη ἐν τῷ πατρικῷ οἴκῳ καθὼς ὁ ἴδιος ὁ Μάρτυς παρήγγειλε περὶ τούτου εἰς τὸν ταχυγράφον αὐτοῦ Αὔγαρον [1].