Μεταμορφώσεως Μετεώρων. Ἔργον ΙϚʹ αἰῶνος.
τῆς Χώρας, ἐν Κωνσταντινουπόλει. Ἔργον ΙΔʹ αἰῶνος.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ καὶ ΚΥΡΙΛΛΟΣ οἱ ἁγιώτατοι Ἀρχιεπίσκοποι Ἀλεξανδρείας καὶ θεῖοι ἡμῶν Πατέρες ἦσαν καὶ οἱ δύο ἀπὸ τὴν Ἀλεξάνδρειαν καὶ ὁ μὲν Μέγας Ἀθανάσιος ἦτο κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου ἐν ἔτει τιη’ (318), παρευρέθη δὲ καὶ εἰς τὴν ἐν Νικαίᾳ γενομένην Πρώτην καὶ Οἰκουμενικὴν Σύνοδον ἐν ἔτει τκε’ (325), Διάκονος τότε ὢν καὶ ἀντικαθιστῶν τὸν Ἀλεξανδρείας Ἀλέξανδρον Κατήσχυνε δὲ ἐκεῖ τὸν δυσσεβῆ Ἄρειον διὰ σοφῶν λόγων καὶ δι’ ἀποδείξεων ἐκ τῶν θείων Γραφῶν. Κοιμηθέντος τοῦ μακαρίου Ἀλεξάνδρου, ἔγινε τῆς Ἀλεξανδρείας Ἀρχιεπίσκοπος· καὶ ἐπειδὴ ὁ Κωνστάντιος, ὁ υἱὸς τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου, ἦτο Ἀρειανός, ἐξωρίσθη εἰς διαφόρους τόπους ὁ Μέγας οὗτος Ἀθανάσιος, ὅστις ἐπὶ τεσσαράκοντα ἔτη τοὺς διωγμοὺς ὑφιστάμενος ἐξεδήμησε πρὸς Κύριον.
Ὁ δὲ Ἅγιος Κύριλλος ἤκμασεν ἐπὶ τῆς βασιλείας Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ ἐν ἔτει υιε’ (415), ἀνεψιὸς ὢν Θεοφίλου Ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας καὶ τοῦ θρόνου αὐτοῦ γενόμενος διάδοχος. Οὗτος ἐχρημάτισεν ἔξαρχος καὶ προστάτης τῆς ἐν Ἐφέσῳ Ἁγίας καὶ Οἰκουμενικῆς Τρίτης Συνόδου, τῆς ἐν ἔτει υλα’ (431) συγκροτηθείσης, ἥτις τὸν δυσσεβῆ καθεῖλε Νεστόριον, ὁ ὁποῖος βλάσφημα πολλὰ κατὰ τῆς Ἁγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου, ὁ κακόδοξος, ἐδογμάτισε. Μὲ πολλὰ δὲ κατορθώματα καὶ ἀρετὰς ὁ Ἅγιος Κύριλλος διαλάμψας, πρὸς Κύριον ἐξεδήμησεν. Ἀμφότεροι οἱ Ἅγιοι οὗτοι κατέλιπον πολλὰ σοφὰ καὶ ἄξια πλείστου λόγου θρησκευτικὰ συγγράμματα.
Ἦσαν δὲ κατὰ τὸν χαρακτῆρα τοῦ σώματος, ὁ μὲν Μέγας Ἀθανάσιος μέτριος μὲν τὸ μέγεθος καὶ τὴν ἡλικίαν, ὀλίγον πλατύς, κυρτός, χαρίεις εἰς τὸ πρόσωπον, φαλακρὸς εἰς τὴν κεφαλήν, ὡραῖον χρῶμα ἔχων, τὴν δὲ ρῖνα κυρτὴν ὡς τοῦ ἱέρακος εἶχε δὲ τὸ πρόσωπον ὄχι ἐπίμηκες, τὰς σιαγόνας πλατείας, τὸ γένειον μέτριον, καὶ τὸ στόμα μικρόν, δὲν ἦτο δὲ οὔτε πολὺ λευκός, ἀλλ’ ἐλαμπρύνετο διὰ χρώματος ὑποξάνθου. Ὁ δὲ Ἅγιος Κύριλλος εἶχεν ὀλίγον τι ὡραιότερον τὸ χρῶμα τοῦ προσώπου, τὰς ὀφρῦς δασείας καὶ μεγάλας καὶ στρογγυλὰς μετ’ εὐαρμοστίας, τὴν ρῖνα καὶ τὰς παρειὰς μικράς, τὰ χείλη παχέα, τὸ μέτωπον μικρὸν καὶ τὸ γένειον δασὺ καὶ μακρόν· ἦτο φαλακρός, τὴν δὲ κόμην εἶχε συνεστραμμένην καὶ βοστρυχοειδῆ, ὢν ὀλίγον ξανθὸς καὶ ἔχων τὰς τρίχας μεμιγμένας, ἤτοι λευκὰς μὲ μαύρας. Τελεῖται δὲ ἡ σύναξις αὐτῶν ἐν τῇ ἁγιωτάτῃ Μεγάλῃ Ἐκκλησίᾳ.