Σταυρονικήτα Ἁγίου Ὄρους. Ἔργον Θεοφάνους
τοῦ Κρητός, ΙϚʹ αἰῶνος.
ΖΑΧΑΡΙΑΣ ὁ Ἅγιος Προφήτης ἦτο ἀπὸ τὸ γένος τοῦ Ἰσραὴλ ἐκ φυλῆς Λευῒ καὶ ἐγεννήθη εἰς τὴν Γαλαάδ· τὸ ὀνομά του ἑρμηνεύεται μνήμη Θεοῦ. Οὗτος ἐπέστρεψεν εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ μετὰ τὴν ἐν Βαβυλῶνι αἰχμαλωσίαν τῶν Ἑβραίων, γέρων ἤδη κατὰ τὴν ἡλικίαν. Ἐκεῖ εἰς τὴν Βαβυλῶνα εὑρισκόμενος εἶπε πολλὰς προφητείας εἰς τὸν λαὸν τοῦ Θεοῦ καὶ πολλὰ τέρατα καὶ σημεῖα ἔδωκεν εἰς ἀπόδειξιν τῆς ἀληθείας τῶν προφητειῶν του. Οὗτος εἶπεν εἰς τὸν ἀρχιερέα Ἰωσεδέκ, ὅτι θὰ γεννήσῃ υἱὸν καὶ ὅτι θὰ ἱερατεύσῃ εἰς τὸν Κύριον ἐν τῇ Ἱερουσαλήμ· οὗτος ηὐλόγησε καὶ τὸν Σαλαθιὴλ καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν, ὅτι θέλει γεννήσει υἱὸν καὶ θέλει καλέσει τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ζοροβάβελ, ἤτοι σπέρμα Βαβυλῶνος (Ζορὸ ἑρμηνεύεται σπέρμα, Βαβὲλ δέ, Βαβυλών).
Κατὰ τοὺς χρόνους Κύρου τοῦ βασιλέως τῶν Περσῶν ἔδωκε σημεῖον τι παράδοξον διὰ τὸν Κροῖσον τὸν βασιλέα τῆς Λυδίας [1], ἐπίσης διὰ τὴν ἐκπόρθησιν καὶ τὸν ἀφανισμὸν τῆς Ἱερουσαλήμ, καθὼς καὶ διὰ τὸ τέλος τοῦ Ἰσραήλ· ὁμοίως διὰ τὴν ἀρχὴν καὶ τὸ τέλος τῶν ἐθνῶν, διὰ τὴν μέχρι τέλους καταστροφὴν καὶ ἐρήμωσιν τοῦ ἐν Ἱερουσαλὴμ ναοῦ, ὅτι θὰ ἐκλείψωσιν οἱ Προφῆται ἀπὸ τοὺς Ἰσραηλίτας, ὡς καὶ ὅτι θὰ ἀργήσωσιν οἱ ἱερεῖς καὶ τὰ Σάββατα. Αὐτὸς προεφήτευσε καὶ διὰ τὴν διπλῆν κρίσιν, ἥτις μέλλει νὰ γίνῃ [2]. Αὐτὰ καὶ ἄλλα πολλὰ προφητεύσας ἐκοιμήθη εἰς γῆρας βαθὺ καὶ ἐτάφη πλησίον εἰς τὸν τάφον Ἀγγαίου τοῦ Προφήτου.
Ὑποσημειώσεις
[1] Λυδία· ἀρχαίον βασίλειον τῆς νοτίου Μικρᾶς Ἀσίας, συνορεύον βορείως μετὰ τῆς Μυσίας καὶ πρὸς δυσμὰς μετὰ τοῦ Αἰγαίου πελάγους. Πρωτεύουσα τῆς Λυδίας ὑπήρξεν ἡ ἀρχαιοτάτη καὶ πλουσιωτάτη πόλις τῶν Σάρδεων, κειμένη ἐπὶ τῶν ὀχθῶν τοῦ χρυσορρόα μυθολογουμένου Πακτωλοῦ ποταμοῦ (Τουρκιστὶ Σάρτ-Τσάϊ), παρὰ τοὺς πρόποδας τοῦ ὄρους Τμώλου. Βασιλεὺς ταύτης ἐχρημάτισεν ὁ περιώνυμος διὰ τὸν πλοῦτον του Κροῖσος (563-548 π.Χ.). Γνωστότατον εἶναι τὸ διδακτικὸν πάθημα τοῦ Κροίσου. Τοσοῦτος ὑπῆρχεν ὁ πλοῦτος αὐτοῦ ὥστε, λέγεται, ὅτι μεταξὺ τῶν ἄλλων εἶχε κατεσκευασμένους κήπους ὁλοκλήρους μὲ δένδρα ἐκ χρυσοῦ, μὲ χρυσᾶ φύλλα καὶ χρυσοῦς καρπούς, κατ’ ἀπομίμησιν τῶν φυσικῶν. Τὸν Κροῖσον ἐπεσκέφη ποτὲ ὁ Ἀθηναῖος φιλόσοφος Σόλων• ὁ Κροῖσος ἐναβρυνόμενος διὰ τὰ πλούτη του καὶ θεωρῶν ἑαυτὸν εὐδαιμονέστερον πάντων τῶν ἀνθρώπων, ἠρώτησε τὸν Σόλωνα ἂν εἶδε ποτὲ ἕτερον ἄνθρωπον μακαριώτερον αὐτοῦ. Ὁ Σόλων διὰ τῶν ἀπαντήσεών του ἀφῆκε νὰ ἐννοηθῇ ὅτι μακάριοι εἶναι μόνον οἱ ἐπ’ ἀρετῇ ἕως τέλους διακριθέντες. Ἐπειδὴ δὲ ὁ Κροῖσος ἐδυσφόρει, προσέθηκε καὶ τὴν ἀθάνατον ρῆσιν «μηδένα πρὸ τέλους μακάριζε». Μετ’ οὐ πολὺ ἡττηθεὶς ὁ Κροῖσος ὑπὸ τοῦ βασιλέως τῶν Περσῶν Κύρου, συνελήφθη αἰχμάλωτος καὶ ἐτέθη ἐπὶ τῆς πυρᾶς διὰ νὰ καῇ. Τότε ἐνθυμηθεὶς τοῦ Σόλωνος ἐκραύγασε· «Σόλων, Σόλων, Σόλων». Ὁ Κῦρος πληροφορηθεὶς τὴν αἰτίαν τοῦ ἐχάρισε τὴν ζωήν. Ὁ θησαυρὸς τοῦ Κροίσου, τὸν ὁποῖον ἀπεκόμισεν ὁ Κῦρος ὁμοῦ μετὰ τοῦ Κροίσου, εἰς νομίσματα μόνον, ἀνήρχετο κατὰ τοὺς ἱστορικοὺς εἰς 600.000.000 τάλληρα. Τόσον εὐμετάβολος εἶναι ἡ πρόσκαιρος εὐδαιμονία τῶν ἀνθρώπων. Καὶ εἰς τὰς Σάρδεις ὁ Χριστιανισμὸς εἰσῆλθε λίαν ἐνωρίς. Ἡ Ἐκκλησία τῶν Σάρδεων ὑπῆρξε καὶ αὕτη ἐκ τῶν ἑπτὰ τῆς Ἀποκαλύψεως (α’ 11 )· παρὰ ταῦτα οἱ Χριστιανοὶ τῶν Σάρδεων ἐξαχρειωθέντες καὶ αὐτοὶ ὑπὸ τοῦ πλούτου ἐπετιμήθησαν (Ἀποκ. γ’ 1-5). Σήμερον ὑπάρχει ἔρημος καὶ ἀκατοίκητος ἡ ἄλλοτε ὑπερευδαίμων πόλις τῶν Σάρδεων.
[2] Ἴσως διπλῆ κρίσις ἐννοεῖται ἐδῶ ἡ τῆς ψυχῆς καὶ ἡ τοῦ σώματος, διότι καὶ τὰ δύο θέλουν κριθῆ κατὰ τὴν μέλλουσαν κρίσιν. Σημείωσαι ὅτι τὸ λείψανον τοῦ Προφήτου τούτου Ζαχαρίου εὑρίσκετο εἰς τὸν ἐν Κωνσταντινουπόλει Ναὸν τοῦ Ἀδελφοθέου Ἰακώβου, τὸν ὁποῖον ἀνήγειρεν Ἰουστῖνος ὁ βασιλεύς.