ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ὁ Ὅσιος Πατὴρ ἡμῶν ἦτο κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Ἰσαύρου Λέοντος Γ’ τοῦ Εἰκονομάχου, τοῦ βασιλεύσαντος κατὰ τὰ ἔτη ψιζ’-ψμα’ (717-741), νέος δὲ τὴν ἡλικίαν ἔγινε Μοναχὸς καὶ ὑπεβάλλετο εἰς αὐστηρὰν ἄσκησιν. Πρῶτον λοιπόν, καλῶς ἀγωνισάμενος, ἀντέστη ὕστερον ἀνδρείως εἰς τοὺς Εἰκονομάχους, διὰ τὸν σεβασμὸν καὶ τὴν προσκύνησιν τῶν Ἁγίων Εἰκόνων. Διὸ συνελήφθη ὑπ’ αὐτῶν καὶ ἐτιμωρήθη πολὺ ὁ ἀοίδιμος. Ἀλλὰ παρὰ τὰς τιμωρίας δὲν ὑπεχώρησεν ἀπὸ τὴν καλὴν ταύτην ἀντίστασιν, ἀλλὰ ἐκήρυττε τὴν ἀλήθειαν τῆς Ὀρθοδοξίας ἕως θανάτου, ἔχων ὡς συναγωνιστὴν καὶ τὸν θεῖον Προκόπιον τὸν Δεκαπολίτην, τὸν ἑορταζόμενον κατὰ τὴν εἰκοστὴν ἑβδόμην τοῦ παρόντος μηνός.
Τούτου ἕνεκα καὶ ξεσμοὺς παρὰ τῶν Εἰκονομάχων ἔλαβεν εἰς ὅλον τὸ σῶμα καὶ μάλιστα τὸν τράχηλον καὶ εἰς φυλακὴν ἐρρίφθη. Ἀφ’ οὗ δὲ ὁ Ἴσαυρος Λέων ἀπέθανεν, ἠλευθερώθη ὁ Ἅγιος ἐκ τῆς φυλακῆς καὶ ἠκολούθει πάλιν τὴν προτέραν ἀσκητικὴν πολιτείαν, πολλοὺς μὲν ἁμαρτωλοὺς, παρακινῶν εἰς τὴν ἀρετὴν διὰ τοῦ λόγου καὶ τοῦ παραδείγματός του, πολλοὺς δὲ κακοδόξους ἐπιστρέφων εἰς τὴν Ὀρθόδοξον Πίστιν. Μὲ τοιοῦτον λοιπὸν τρόπον πολιτευσάμενος ὁ μακάριος, χαίρων καὶ εὐχαριστῶν τὸν Θεὸν ἀπῆλθε πρὸς Κύριον, ὃν ἐκ βρέφους ἠγάπησεν.