ΜΗΝΑΣ ὁ μακάριος Μάρτυς, ὁ ἐπιλεγόμενος Καλλικέλαδος, ἐμαρτύρησε κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Μαξιμίνου τοῦ βασιλεύσαντος κατὰ τὰ ἔτη τζ’-τια’ (307-311). Κατὰ δὲ τοὺς χρόνους Βασιλείου [1], τοῦ φιλοχρίστου βασιλέως, ἐφάνη ἐν μιᾷ νυκτὶ εἴς τινα ἄνθρωπον καλούμενον Φιλομμάτην, ὁ ὁποῖος συνηριθμεῖτο εἰς τὴν στρατιωτικὴν σχολὴν τὴν ἐπονομαζομένην τῶν Ἱκανάτων [2] καὶ λέγει εἰς αὐτόν, ὅτι αὐτὸς εἶναι Μηνᾶς ὁ Καλλικέλαδος καὶ ὅτι κρύπτεται ὑποκάτω εἰς τὴν γῆν κατὰ τὸ μέρος τοῦ αἰγιαλοῦ, ὅπου εἶναι ἡ ἀκρόπολις· ἐδείκνυε δὲ διὰ τοῦ δακτύλου εἰς αὐτὸν καὶ τὸν τόπον. Ὁ φιλόθεος Φιλομμάτης τότε ἐσηκώθη πολὺ πρωῒ καὶ ἐφανέρωσε καταλεπτῶς εἰς τὸν φίλον του Μαρκιανὸν τὸν νουμέριον τὴν ὀπτασίαν· ἐκεῖνος δὲ πάλιν φανερώνει ταύτην εἰς τὸν βασιλέα καὶ παρευθὺς ἐστάλησαν στρατιῶται εἰς τὸν δηλωθέντα τόπον, οἱ ὁποῖοι, σκάψαντες μὲ ταχύτητα, εὗρον σιδηρᾶν θήκην [3], ἐντὸς τῆς ὁποίας ἦτο τὸ λείψανον τοῦ Μάρτυρος, ἐπ’ αὐτῆς δὲ τῆς θήκης εὗρον ἐγκεχαραγμένα γράμματα, τὰ ὁποῖα ἐφανέρωναν τοὺς χρόνους κατὰ τοὺς ὁποίους ἐτοποθετήθη τὸ ἅγιον λείψανον, ὡς καὶ ποῦ νὰ τεθῇ εἰς τὸ ἑξῆς. Ἀριθμήσαντες δὲ τοὺς χρόνους εὗρον, ὅτι εἷχον παρέλθει ἀπὸ τῆς ἐναποθέσεως τῆς λειψανοθήκης τετρακόσια ἔτη· ὅθεν ηὐχαρίστησεν ὅλον τὸ πλῆθος καὶ ἐδόξασε τὸν Θεόν.
Ὑποσημειώσεις
[1] Ἐν ταῖς προγενεστέραις ἐκδόσεσιν γράφεται Μαρκιανοῦ, πλὴν τοῦ πρωτοτυποθέντος Συναξαριστοῦ καὶ τοῖς Μηναίοις, ἔνθα γράφεται Βασιλείου.
[2] Τὰ Ἱκανᾶτα ἦσαν ἐκλεκτὸν σῶμα τῆς ἀνακτορικῆς φρουρᾶς τοῦ Βυζαντίου, διοικούμενον ὑπ’ ἀνδρῶν τῆς ἀπολύτου ἐμπιστοσύνης τοῦ αὐτοκράτορος.
[3] Περὶ τῆς ἱερᾶς ταύτης θήκης τῆς περιεχούσης τὰ ἱερὰ τοῦ Ἁγίου λείψανα καὶ πῶς αὕτη διὰ θείου προστάγματος ἐταξίδευσεν θαυμασίως μόνη ἐπάνω τῆς θαλάσσης ἀπὸ Ἀλεξανδρείας εἰς Κωνσταντινούπολιν, ὁδηγουμένη ὑπὸ θείων Ἀγγέλων, καὶ πῶς ἐνεταφιάσθη ἐντίμως εἰς τὸ τεῖχος τῆς Ἀκροπόλεως, βλέπε ἐν τῇ κυρίως μνήμῃ τοῦ Ἁγίου τὴν ι’ (10ην) Δεκεμβρίου, ἐν τόμῳ ΙΒ’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».