ΒΑΚΧΟΣ ὁ Ἅγιος Μάρτυς κατήγετο ἐκ τῆς Παλαιστίνης, ἀκμάσας κατὰ τοὺς χρόνους Κωνσταντίνου (780-797) καὶ Εἰρήνης (780-802) τῶν εὐσεβῶν βασιλέων, οἱ δὲ γονεῖς του ἦσαν Χριστιανοὶ ἐκ προγόνων. Ὁ πατὴρ τοῦ Ἁγίου τούτου εἶχε συμβίαν χριστιανικωτάτην, ἀλλ’ ἀπατηθεὶς ὑπὸ τῆς ματαίας δόξης τοῦ κόσμου ἠρνήθη, φεῦ! τὴν ἀληθῆ καὶ πατροπαράδοτον πίστιν τῶν Χριστιανῶν καὶ αὐθορμήτως ὠλίσθησεν εἰς τὴν μιαρὰν θρησκείαν τῶν Ἀγαρηνῶν, εἰς ταύτην δὲ εὑρισκόμενος ἀπέκτησεν ἑπτὰ τέκνα, τὰ ὁποῖα ἀνέτρεφε κατὰ τὴν ἀσεβῆ πλάνην αὐτῶν [1]· τούτου δὲ ἀποθανόντος εἰς τὴν ἀσέβειαν, ἔμειναν οἱ υἱοί του μὲ τὴν μητέρα των. Ὁ τρίτος δὲ ἐξ αὐτῶν, Δαχὰκ ὀνομαζόμενος (τὸ ὁποῖον σημαίνει Γελάσιος), περιώρισεν ἑαυτὸν καὶ δὲν ἐνυμφεύθη ἀλλὰ καὶ πρὸ τοῦ θανάτου τοῦ ἀρνησιχρίστου πατρός του αὐτὸς ἐμελέτα νὰ γίνῃ Χριστιανός, ὅταν δὲ ἐκεῖνος ἀπέθανε, τότε καὶ τὸ μελετώμενον οὕτω πως ἐπραγματοποίησε.
Φανερώσας εἰς τὴν μητέρα του τὸν σκοπόν του, εὗρεν αὐτὴν σύμφωνον καὶ παρακινοῦσαν μάλιστα εἰς τοῦτο, διότι ἦτο πιστὴ Χριστιανή. Ὅθεν ἀναχωρήσας ἀπὸ τὴν πατρίδα του, ἐπορεύθη εἰς Ἱεροσόλυμα καὶ ἐκεῖ ὁδηγηθεὶς ὑπό τινος Μοναχοῦ, ἐπῆγεν εἰς τὴν Λαύραν τοῦ Ἁγίου Σάββα, εἰς τὴν ὁποίαν καὶ ἔλαβε τὸν ἅγιον Βάπτισμα, ἀντὶ δὲ Δαχὰκ ὀνομάζεται Βάκχος. Εἶτα παρακαλέσας τοὺς Μοναχούς, ἐνδύεται τὸ μοναχικὸν Σχῆμα. Ὅθεν ζήσας εἰς τὸ Σχῆμα μὲ νηστείας καὶ ἐγκρατείας καὶ γυμνάσας ἑαυτὸν εἰς τὰς λοιπὰς ἀρετάς, κατὰ προσταγὴν τοῦ Ἡγουμένου ἀπομακρύνεται τοῦ Μοναστηρίου, διότι ἐφοβεῖτο ὁ Ἡγούμενος, μήπως φανερωθῇ ἡ ὑπόθεσις εἰς τοὺς Ἀγαρηνούς, οἱ ὁποῖοι ἐκυρίευον τότε τὰ Ἱεροσόλυμα. Κατὰ τύχην δέ, ἢ μᾶλλον νὰ εἴπωμεν κατὰ θείαν οἰκονομίαν, πορευόμενος ὁ Βάκχος εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα συναντᾷ τὴν μητέρα του καὶ φανερώνει εἰς αὐτὴν τὰ περὶ ἑαυτοῦ ἅπαντα, προσθέσας καὶ τοῦτο, ὅτι κατὰ πολλὰ λυπεῖται διὰ τοὺς ἄλλους ἀδελφούς του, ἐπειδὴ εὑρίσκοντο εἰς τὴν δυσσέβειαν.
Τοῦτον τὸν λόγον ἀκούσαντες παρὰ τῆς μητρός των οἱ ἄλλοι αὐτοῦ ἀδελφοί, προσῆλθον καὶ αὐτοὶ εἰς τὴν εὐσέβειαν γενόμενοι Χριστιανοί. Ἐξ αὐτῶν δὲ εἷς μόνον ἔμεινεν εἰς τὴν ἀπιστίαν, ὁ ὁποῖος ἐπῆγεν εἰς τοὺς Ἀγαρηνοὺς καὶ κατέδωκε τοῦτον τὸν ἀδελφόν του Βάκχον, ὅτι ἔγινε Χριστιανός. Μαθόντες τοῦτο οἱ Ἀγαρηνοί, ἠρεύνησαν καὶ εὑρόντες αὐτόν, τὸν συνέλαβον καὶ τὸν ἔφερον εἰς τὸν Ἀμηρᾶν τῆς Ἁγίας Πόλεως, ὁ ὁποῖος στέλλει αὐτὸν εἰς τοὺς κριτάς. Ἔμπροσθεν λοιπὸν τούτων ὁ Ἅγιος Βάκχος ὡμολόγησε τὸν Χριστὸν Θεὸν ἀληθινόν, τὴν δὲ πίστιν τῶν Ἀγαρηνῶν κατηγόρησεν ὡς ψευδῆ καὶ ματαίαν καὶ ἐνέπαιξεν αὐτήν· διὰ τοῦτο ἀποκεφαλίζεται καὶ οὕτω λαμβάνει τὸν ἀμάραντον τοῦ Μαρτυρίου στέφανον.
Ὑποσημειώσεις
[1] Ἐνταῦθα θὰ ἀπορήσῃ τις, μὲ ποίαν γυναῖκα ἐγέννησεν ὁ ἀρνησίχριστος τὰ ἑπτὰ ταῦτα τέκνα· φαίνεται ὅμως ὅτι μὲ τὴν χριστιανικωτάτην ἐκείνην γυναῖκα, τὴν ὁποίαν εἶχεν ἔτι ὢν Χριστιανός· ἀφ’ ἑνὸς μέν, διότι δὲν ἀναφέρει τὸ Συναξάριον ὅτι ἔλαβεν ἄλλην γυναῖκα μετὰ τὴν ἄρνησιν, ἀφ’ ἑτέρου δέ, διότι γράφεται κατωτέρω, ὅτι ἡ γυνή του αὕτη πιστὴ οὖσα παρεκίνησε καὶ τὸν υἱόν της τοῦτον Ἅγιον Βάκχον καὶ τοὺς ἄλλους υἱούς της καὶ ἔγιναν Χριστιανοί. Διατὶ δὲ ὑπέμεινεν ἡ γυνὴ αὕτη νὰ συγκατοικῇ μετὰ τὴν ἄρνησιν μὲ ἀρνησίχριστον ἄνδρα; Φαίνεται ὅτι ἔπρατε τοῦτο ἐλπίζουσα εἰς τὴν μεταβολὴν καὶ διόρθωσιν ἐκείνου, ἀκολουθοῦσα τὸ τοῦ Παύλου λόγιον τὸ λέγον· «Τὶ γὰρ οἶδας, γύναι, εἰ τὸν ἄνδρα σώσεις» (Αʹ Κορ. ζʹ 16).