Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων ΠΑΣΙΚΡΑΤΟΥΣ καὶ ΒΑΛΕΝΤΙΩΝΟΣ.

ΠΑΣΙΚΡΑΤΗΣ καὶ ΒΑΛΕΝΤΙΩΝ οἱ Ἅγιοι τοῦ Χριστοῦ Μάρτυρες κατήγοντο ἐκ τοῦ Δοροστόλου τῆς ἐν τῇ Εὐρώπῃ Μοισίας [1]· ἦσαν δὲ στρατιῶται εἰς λεγεῶνα τινά, ἤτοι τάγμα στρατιωτικόν, ἀπαρτιζόμενον ἀπὸ ἓξ χιλιάδας ἀνδρῶν· ἦτο δὲ κατὰ τὴν ἐποχὴν ἐκείνην ἔπαρχός τις εἰς τὰ μέρη ἐκεῖνα Αὐλοζάνης καλούμενος.

Βλέποντες δὲ οἱ Ἅγιοι οὗτοι τοὺς τότε εἰδωλολάτρας, ὅτι ἦσαν ἔκδοτοι εἰς τὴν πλάνην τῶν εἰδώλων καὶ ὅτι ὅλοι, κυριευμένοι ὑπὸ τοῦ φόβου, ἐπείθοντο εἰς τὰς προσταγὰς τῶν εἰδωλολατρῶν βασιλέων, τούτου ἕνεκα, παρουσιάσθησαν δημοσίᾳ καὶ ἐκήρυξαν ἑαυτοὺς Χριστιανούς. Ὅθεν, συλλαβόντες αὐτοὺς οἱ εἰδωλολάτραι, τοὺς ὡδήγησαν εἰς τὸν ἡγεμόνα, ὁ ὁποῖος ἠνάγκαζεν αὐτοὺς νὰ θυσιάσωσιν εἰς τὰ εἴδωλα. Ἀλλ’ οἱ Ἅγιοι οὐδόλως κατεδέχθησαν νὰ πράξουν τοῦτο. Μάλιστα ὁ Ἅγιος Πασικράτης, ὅτε παρουσιάσθη εἰς αὐτὸν τὸ εἴδωλον τοῦ Ἀπόλλωνος, ἐπλησίασεν εἰς αὐτὸ καὶ τὸ ἔπτυσεν, εἰπών, ὅτι αὐτὴ ἡ τιμὴ ἐμπρέπει εἰς αὐτό. Εὐθὺς τότε ἔδεσαν αὐτοὺς μὲ ἁλύσεις καὶ τοὺς ἔρριψαν εἰς τὴν φυλακήν. Ἐδείκνυε δὲ ὁ μακάριος Πασικράτης, ὅτι ἔχαιρε διότι τὸν ἔδεσαν. Ὅθεν ἐκράτει τὴν διὰ τὸν Χριστὸν ἅλυσιν ὡς χρυσοῦν ἐνώτιον ἢ ὡς περιτραχήλιον στολισμόν, ἐπειδὴ ἡ ἅλυσις ἐκείνη ἠτο τὸ μέσον διὰ τοῦ ὁποίου θὰ ἐκοινώνει τῶν παθημάτων τοῦ Χριστοῦ, διὰ τῶν ὁποίων ἤλπιζε νὰ σωθῇ.

Κατόπιν, ἀποφυλακίσαντες αὐτούς, τοὺς ἔφεραν πάλιν πρὸ τοῦ ἡγεμόνος, ἦλθε δὲ τότε ἐκεῖ ὁ ἀδελφὸς τοῦ Ἁγίου Πασικράτους, Παπιανὸς ὀνόματι, ὁ ὁποῖος, κλαίων, συνεβούλευε τὸν ἀδελφόν του νὰ ρίψῃ μόνον θυμίαμα ἐπὶ τοῦ βωμοῦ καὶ οὕτω νὰ ἀποφύγῃ τὰς τιμωρίας, ἀκολουθῶν τὸ ἰδικόν του παράδειγμα. Διότι καὶ αὐτὸς ὁ Παπιανὸς ἐκ καταφρονήσεως τῶν μελλόντων ἀγαθῶν καὶ ἐκ πόθου πρὸς τὰ πρόσκαιρα, πρὸς τούτοις δὲ καὶ ἐκ τοῦ φόβου τῶν βασάνων ἠρνήθη, φεῦ! πρότερον τὸν Χριστιανισμόν. Ὁ δὲ Ἅγιος Πασικράτης ἀπέπεμψεν αὐτὸν λέγων, ὅτι εἶναι ἀνάξιος τῆς συγγενείας καὶ ἀδελφότητός του καὶ ἀνίκανος νὰ συμβουλεύσῃ ἄλλον, αὐτὸς ὅστις ἀπεχωρίσθη ἀπὸ τῆς Πίστεως τοῦ Χριστοῦ.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ ἐν Εὐρώπῃ Μοισία, τὴν ὁποίαν ἀναφέρει ἐνταῦθα τὸ Συναξάριον, εἶναι περιοχὴ τῆς Βαλκανικῆς Χερσονήσου, ἥτις ἀπὸ τοῦ 44 μ.Χ. εἶχε καταστῆ αὐτοδιοίκητος. Ἐχωρίζετο δὲ αὕτη εἰς τὴν Ἄνω ἢ Δυτικὴν Μοισίαν, ἥτις περιελάμβανε τὴν σημερινὴν Σερβίαν, καὶ εἰς τὴν Κάτω ἢ Ἀνατολικὴν Μοισίαν εἰς ἣν περιείχετο ἅπασα σχεδὸν ἡ σημερινὴ Βουλγαρία. Ἦτο δὲ ἡ Μοισία αὕτη ἄσχετος πρὸς τὴν ἐν Μικρᾷ Ἀσίᾳ Μυσίαν. Περὶ τοῦ Δοροστόλου βλέπε καὶ ὑποσημείωσιν ἐν σελίδι 413-414 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου. Προσθέτομεν δὲ ἐνταῦθα ὅτι καθ’ ἃ ἐξηκριβώθη ἐξ ἐσχάτως ἀνακαλυφθεισῶν λατινικῶν ἐπιγραφῶν ἡ ἀκριβὴς θέσις τοῦ Δοροστόλου ἦτο 4 χ.λ.μ. δυτικῶς τῆς σημερινῆς Σιλιστρίας. Ὑπῆρξε σπουδαία πόλις μὲ πλουσίαν ἐκκλησιαστικὴν δρᾶσιν. Τὸ ὄνομά της συναντώμενον ἀπὸ τῶν ἀρχῶν τοῦ Βʹ μ.Χ. αἰῶνος ἀπαντᾷ εἰς διαφόρους παραλλαγάς, ἤτοι Δορόστολον, Δορύστολον, Δορύστορον, Δουρόστολον κ.λ.π. Κατὰ τὸν Ϛʹ αἰῶνα ἐγράφετο ἐκ μεταθέσεως Ροδόστολον. Ἡ λατινική του γραφὴ εἶναι Durostorum. Κατὰ τὸν Ιʹ αἰῶνα ὁ Ἰωάννης Τσιμισκῆς τὴν ὠνόμασε Θεοδωρούπολιν πρὸς τιμὴν τοῦ Μεγαλομάρτυρος Θεοδώρου τοῦ Στρατηλάτου. Νῦν ἡ βουλγαρικὴ Μητρόπολις τῆς περιοχῆς φέρει τὸν τίτλον Δοροστόλου καὶ Τσερβένσκ.ς.